در این آموزش از سایت عکاسی به صورت تخصصی به ثبت عکس‌های استار تریل می‌پردازیم:
نویسنده: حامد مرادی
سطح آموزش پیشرفته
باید بدانید گردش زمین به دور خودش ۲۴ ساعت طول می‌کشد و به سبب همین گردش وضعی زمین، در طی روز ستاره‌ها را در موقعیت‌های مختلفی از آسمان مشاهده میکنیم . حال اگر از تکنیک عکاسی استارتریل استفاده کنیم، میتوانیم رد ستارگان در آسمان را به صورت پیوسته ببینیم. حال مراحل این ثبت هیجان انگیز رو با هم بررسی میکنیم
گام اول: زمان مناسب/مکان مناسب
برای رسیدن به موفقیت در عکاسی آسمان شب، لازم است که در شبی با حداقل نور ماه و آسمان صاف به عکاسی بپردازید و این یعنی برای روزهای اول و یا روزهای پایانی ماه قمری برنامه ریزی کنید .
بخش بزرگی از این موفقیت ، داشتن آسمان صاف و بدون ابر است، اولین کاری که انجام می دهیم کنترل وضع آب و هوا و ماه است.
برنامه های فوق العاده ای، هم برای کامپیوتر مثل https://www.photoephemeris.com/ و هم برای گوشی های هوشمند مثل https://www.photopills.com/ وجود دارد که به آسانی به شما این امکان را می دهد که با چک کردن وضعیت ماه بهترین زمان، مکان و تاریخ عکاسی را تعیین کنید.
داشتن آسمان تاریک عامل مهم بعدی عکاسی آسمان شب هست، بنابراین ابتدا ما باید کمی تحقیق کنیم تا یک آسمان صاف و واقعا تاریک برای عکاسی پیدا کنیم. (برای یافتن مکان تاریک و مناسب لازم است تا جای ممکن از آلودگی نوری شهرها دور شوید. اگر ساکن تهران هستید، تا شعاع 5۰ کیلومتری باید از شهر فاصله بگیرید . به طور مثال جاده فیروزکوه ، تهران-فشم و یا در نزدیکی قم قلعه سنگی و یا کاروانسرای دیرگچین مکان‌های مناسبی برای عکاسی از آسمان شب هستند)
با چک کردن نقشه ی https://blue-marble.de محل های تاریک برای سیر و سیاحت در آسمان شب را در سرتاسر جهان میتوانیم پیدا میکنم.
عامل بعدی برای رسیدن به یک ثبت عالی، داشتن فور گراند یا پیش زمینه چشم گیر (سوژه های زمینی – بنا، درخت، ساختمان، سوژه انسانی و غیر انسانی، سوژه طبیعی و غیر طبیعی) میباشد . فورگراند متفاوت نقطه قوت عکس شما خواهد بود و به اثر شما هویت میبخشد.
استفاده از برنامه http://stellarium.org/ هم به کاربر اجازه می دهد چگونگی حرکت کهکشان راه شیری یا چیزهای دیگر در آسمان را، تصویر سازی کنید. دلیل اصلی برای استفاده از این برنامه پیش بینی این است که در هر زمان کهکشان راه شیری کجای آسمان است.
* رعایت نکردن هر کدام از نکات بالا به قدری تأثیرگذار است که حتی اگر بهترین دوربین را داشته باشید و مکانی چشم گیر را یافته باشید ، اثری از ستاره‌ها در آسمان نخواهید یافت و باید دست خالی به خانه بازگردید.
گام دوم: تجهیزات
نکته دیگری که بسیار مهم است داشتن تجهیزات مناسب است. هر چه قدر تجهیزات شما کامل تر و حرفه ای تر باشد قطعا کیفیت عکس شما بیشتر خواهد شد.
تجهیزات الزامی:
- سه پایه ی محکم
- دوربین با قابلیت تنظیم دستی
- لنز واید و سریع
تجهیزات پیشنهادی:
- کیسه شن یا وزنه
- ریموت کنترل / اپ وای فای
- هد لایت
- چراغ قوه / مادون قرمز
- اپ های مناسب گوش های هوشمند
گام سوم: مراحل پیش از عکاسی
1- حضور در روشنایی روز برای بررسی لوکیشن و موقعیت
2- ترکیب بندی صحنه قبل از تاریکی، این کار در تاریکی دشوار خواهد بود
3- نصب و فیکس کردن 3 پایه: برای ثبت استار تریل بسیار مهم است که در طی مدت عکاسی سه پایه بدون هیچ تغییری باقی بماند . سه پایه خود را میتوانید با یک وزنه یا کیسه شن، پایدار و ثابت کنید ، به گونه‌ای که در طی عکاسی بر اثر باد یا لغزش تکان نخورد .
4- نصب دوربین نظافت شده روی 3 پایه
5- نصب لنز واید و سرعت پایین – بهتره از یک لنز اولترا واید برای جا دادن آسمان بیشتر در قاب خود استفاده کنید
6- تنظیم فوکوس روی حالت دستی
7- تنظیم فوکوس روی بی نهایت:
در عکس برداری از کهکشان من روی بی نهایت فکوس می کنم ، اما گاهی اوقات از فکوس استک برای بدست آوردن عمق کامل زمینه استفاده می کنم. حتی درعکاسی با f2.8 ستاره ها خیلی دوربه نظر می رسند. فکوس بر روی بی نهایت اجازه می دهد تصاویری دقیق از ستاره ها بگیرید. ترجیح میدهم که لنزم را در طول روز روی بینهایت تنظیم کنم وبا خودکار قسمتی را روی لنز مشخص می کنم با اینکاردقیقا می دانم به کدام سمت لنز را بچرخانم . این کار باعث می شود که حتی در شب هم به آسانی بر روی بی نهایت تنظیم کنم. شما هم می توانید در شب با آزمون و خطا روی بی نهایت فوکس کنید. اما زحمت زیادی نیاز دارید.
اگر در تاریکی شب فوکوس تنظیم میکنید بر نور چراغ های دور دست یا ستاره های پر نور فوکوس کنید، سپس دوباره ترکیب بندی کنید. اگر نه، از یک دوست بخواهید در فاصله ۱۲ تا ۱۵ متری در مقابل دوربین بایستد و یک چراغ را به سمت شما بگیرد، بر روی آن نور فوکوس کنید، سپس دوباره ترکیب بندی کنید.
8- پیداکردن شمال جغرافیایی /یافتن ستاره قطبی
حتی اگر قطب نما نداشته باشید، شما می توانید شمال واقعی را پیدا کنید. از آنجا که ما در نیمکره شمالی زندگی می کنیم (ایران در نیمکره شمالی است)، اولین چیزی که باید برای یافتن شمال (هنگام نداشتن قطب نما) دنبال آن باشیم، ستاره قطبی است. هرچند باید حداقل یکی از صورت های فلکی دب اکبر یا ذات الکرسی را بشناسید.
صورت فلکی دب اکبر (خرس بزرگ) را به صورت یک ملاقه در آسمان می توان یافت. اگر فاصله دو ستاره نوک این ملاقه را ۵ برابر کنید و ادامه دهید به ستاره قطبی می رسید.ستاره قطبی خود اولین ستاره صورت فلکی دب اصغر (خرس کوچک) است.
روش دیگر یافتن ستاره قطبی، استفاده از صورت فلکی ذات الکرسی است.
صورت فلکی ذات الکرسی دارای ۵ستاره است که به شکل Mیا W قرار گرفته اند. اگر ستاره وسط این W را ۵ برابر فاصله آن نسبت به ستاره های اطراف به سمت جلو ادامه دهیم به ستاره قطبی می رسیم.
- *اگر می‌خواهید رد ستارگان را به صورت دوایری با مرکزی یکسان به دست آورید ، ستاره قطبی را پیدا کنید و عکس را با توجه به آن ترکیب بندی نمایید .
جهت ثبت استار تریل به دو روش میشود عمل کرد :
1- اول به روش تک شات با نوردهی طولانی
در روش اول (تک شات با نوردهی طولانی) پس تنظیمات تنها یک شات با نوردهی فوق العاده طولانی یک ساعته یا بیشتر عکس میگیرند، اما هرچه نوردهی طولانی تر باشد، میزان نویز در تصویر حاصل بیشتر می شود. هر چند که این روشن ساده به نظر میرسد اما به دلیل عواقبی که دارد اصلا توصیه نمیشود.
علت این است که سنسورهای تصویر از مدارهای الکتریکی خود گرما تولید می کنند، و سنسور این گرما/تداخل الکتریکی را به عنوان نویز ثبت می کند. از این رو، بهتر است که نوردهی را زیر یک دقیقه نگه دارید و سپس عکس ها را در نرم افزار ویرایش تصویر انباشت یا stack کنید.
2- دوم به روش چند شات
در این روش در یه تایم مشخصی بسته به شرایط و حوصله عکاس بصورت متوالی و منظم شات هایی با نوردهی نسبتا کوتاه ثبت میکنند (مثلا به مدت یک ساعت 120شات 30ثانیه ای ) و در آخر تمام این عکس ها را توسط نرم افزارهای موجود در یک عکس ترکیب میکنند.
روش دوم کمی پیچیده تر و مستلزم تجهیزات بیشتری هست ولی نتیجه کار بشدت جذاب خواهد بود.
در این روش بهتر هست از ریموت کنترل های پیشرفته – دکلانشور بی سیم و با سیم – یا وای فای دوربین استفاده کنید.
ریموت پیشرفته
ریموت کنترل های پیشرفته قابلیت برنامه پذیری های متفاوتی دارند و تمام تنظیمات تعداد شات و عکاسی تاخیری و پیاپی وقفه بین شات ها و استارت شات رو میتوان تنظیم کرد و عملا عکاسی پس از شات اول میتواند منتظر بماند تا کار تمام شود.
دکلانشور ها یا ریموت کنترل ساده (با سیم یا بی سیم ) معمولا فقط قابلیت شات زدن دارند و پس از اتصال به دوربین بسته به حوصله و توانایی از نیم ساعت تا هر چند ساعت ، هر سی ثانیه یک عکس بگیرید .
وای فای
اگر دوربین شما مجهز به وای‌فای است، احتیاجی به تهیه کردن ریموت کنترل شاتر ندارید. کافیست تا اپلیکیشن مربوط را روی گوشی هوشمند خود نصب کنید و با استفاده از آن و بدون فشار دادن دکمه شاتر عکاسی کنید.
گام چهارم: تنظیمات دوربین
- خاموش کردن اتو فوکوس
- خاموش کردن استابلایزر
- زدودن گرد و غبار از روی لنز با دمنده
- دوربین را روشن کنید
- حالت عکسبرداری را روی فرمت RAW تنظیم میکنیم (در مرحله ادیت بسایر مفید خواهد بود)
دوربین را روی تنظیمات دستی یا مود manual بگذارید. در هنگام عکاسی نباید تنظیمات را تغییر دهید و از ابتدا تا انتها ثابت خواهد بود .
انتخاب اندازه ی دیافراگم
من ترجیح می دهم از دیافراگم F2.8 برای عکاسی از ستارگان استفاده کنم. حتی F4 یا کمتر هم خوب کار می کند اما به خاطر داشته باشید که در کمترین زمان به بیشترین میزان نور برای برخورد با لنز نیاز دارید. پس دیافراگم بازتر بهتر است
انتخاب زمان نوردهی
به خاطر داشته باشید که نور دهی طولانی تر، نور بیشتری را جذب می کندو بدین معنی است که ستارگان را به گونه ای خواهید دید که انگار با سیاره ی ما فاصله ی زیادی دارند. به عبارت دیگر، منابع نور نزدیک تر به سیاره ی ما در زمان نوردهی طولانی تر، درخشان تر ظاهر می شوند.
انتخاب تنظیمات ISO
بعد از این باید تنظیمات ISO را باز بینی کنیم. در عصر دیجیتال افزایش ISO باعث می شود که حسگر فیلم یا دوربین شما بیشتر به نور حساس شود-برخورد نور بیشتر با حسگر دوربین در کمترین زمان. هرچه ISO را افزایش دهید نویز تصویر بیشتر می شود. از آنجایی که زمان نوردهی، تصویر را بی کیفیت نخواهد کرد (اما ISO این کار را می کند)، بهتر است همیشه در ابتدا زمان نوردهی دوربین را افزایش دهید و سپس ISO را اتخاب کنید
من معمولا برای عکاس برداری از کهکشان راه شیری از دوربین NikonD800 باISO 2500 تا 5000 استفاده می کنم. high ISO noise reduction را روی نرمال گذاشته ام و long exposure noise reduction را روی حالت Off گذاشته ام .
پیشنهاد اولیه برای تنظیمات مثلث نوردهی (البته این تنظیمات در بادی و لنز های مختلف متغییر هست)
- f/۱.۴ و ISO ۴۰۰ = ۳۰s
- f/۲.۸ و ISO ۱۶۰۰ = ۳۰s
- f/۴.۰ و ISO ۳۲۰۰ = ۳۰s
- f/۵.۶ و ISO ۶۴۰۰ = ۳۰s
تاکید میشود این اعداد فقط پیشنهاد هستند و لازم است تا در موقعیت چند عکس امتحانی بگیرید و به بهترین تنطیمات برسید .
اگر ابزار های شاتر از راه دور ندارید تنظیمات اینتروالومتر (intervalometer setting) را در منوی دوربین خود باز کنید. و تعداد شات و وقفه زمانی بین شات ها را تنظیم کنید.
نکته : تنطیم زمان وقفه بین شات ها به عوامل متعددی مثل سرعت کارت حافظه بستگی دارد.
این که می خواهید رد ستارگان شما چقدر بلند باشد، به مدت زمان و تعداد شات هایی که مشخص میکنید بستگی خواهد داشت. ما ۲۰۰ عکس را در هر ۳۰ ثانیه زمان نوردهی تنظیم کردیم.
همچنین همراه داشتن یک چراغ قوه مادون قرمز به حفظ دید شما در شب کمک خواهد کرد و هیچ اثر منفی روی کار شما نخواهد گذاشت.
گام پنجم: پردازش نهایی
برای انباشت عکس ها و رسیدن به خروجی نهایی نرم افزار ها و روش های متفاوتی وجود دارد که در آموزش بعدی به طور مفصل شرح میدم.